28 marca 2023 r. w odnowionej, zabytkowej willi przy ulicy Mickiewicza 43 w Dębnie odbyła się konferencja podsumowująca projekt „Polsko – Niemieckie Transgraniczne Centrum Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego Regionu Doliny Środkowej Odry”. treść
Otwarcia i przecięcia wstęgi dokonali pan Burmistrz Dębna Grzegorz Kulbicki i Członek Rady zarządzającej EJF pan Martin Isermeyer.
Zebrani goście z regionu z Niemiec i Polski mieli okazję obejrzeć efekty realizacji projektu. Odrestaurowany budynek z 1896 roku oraz wystawy: o Katarzynie Brunszwickiej, na temat projektu, a także prace lokalnych rękodzielników.
Partnerzy projektu: Gmina Dębno oraz Stowarzyszenie EJF gemeinnützige AG przedstawili prezentacje o zrealizowanych przedsięwzięciach. Wysłuchano także wystąpień: dr hab. Radosława Skryckiego na temat dziedzictwa kulturowego Regionu, Macieja Jagiełły o współpracy partnerskiej Szkoły Podstawowej nr 1 w Dębnie i Szkoły w Oderberg oraz przedstawicielek Teatru Okno z Oderberg.
Projekt, który realizowany był od 2021 roku, to nie tylko działania inwestycyjne, ale również szereg działań miękkich. Zrealizowano:
- 12 spotkań kilkudniowych oraz 32 spotkania jednodniowe w tym:
Warsztaty na temat kultury codziennej Regionu Doliny Środkowej Odry (RDOŚ), takie jak kuchnia regionalna, tradycyjne rzemiosło itp.
Spotkania i wycieczki edukacyjne z zakresu historii regionu.
Pikniki ekologiczne, rajdy piesze i spływy kajakowe promujące walory naturalne i przyrodnicze regionu.
Seminaria, konferencje, spotkania i warsztaty z rękodzielnikami.
Wystawy sztuki rękodzielniczej i codziennej.
Polsko – Niemieckie wymiany dzieci i młodzieży.
Festyn na zakończenie lata z udziałem Ochotniczych Straży Pożarnych
Warsztaty dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami
Dzień Europy w Liepe.
W ramach organizowanych polsko- niemieckich spotkań przez projekt przewinęło się około 1500 uczestników z terenu wsparcia. - Powstała strona internetowa oraz aplikacja mobilna debnonaturalnie.eu, promująca walory turystyczne regionu oraz z baza danych osób, instytucji i animatorów aktywnie zaangażowanych w promowanie dziedzictwa przyrodniczego, kulturowego i historycznego regionu.
- Powstały liczne materiały promocyjne drukowane: ulotki, mapy, gry dla dzieci, publikacje książkowe oraz gadżety turystyczne.
- Powstały pomysły na nowe projekty, które będą realizowane na bazie Centrum w Dębnie i Centrum w Liepe.
- Nawiązano kontakty i relacje, które są początkiem polsko-niemieckiej współpracy, w tym podpisano umowę partnerską pomiędzy szkołami: SP1 Dębno i w Oderberg.
Czas gościom umilali: Aneta Dobropolska, grając na harfie oraz Michał Wojciechowski, śpiewając arie operowe.
Projekt był dofinansowany ze środków unijnych w ramach programu Interreg Va Oś priorytetowa I: Natura i kultura. Przyznane dofinansowanie w wysokości 2.084.965,60€, w tym dla Gminy Dębno 1.716.965,64€ i dla EJF gemeinnützige AG w wysokości 368.000,00€.
Inwestycja obejmowała kompleksową przebudowę i remont zabytkowej willi z 1897 roku przy ulicy Mickiewicza 43 oraz zagospodarowanie terenu wokół niej. Ze względu na zły stan obiektu, dokonano licznych rozbiórek, wykonując nowy układ pomieszczeń dostosowując do nowych funkcji użyteczności publicznej. Willa będzie wykorzystywana do celów kultury, nauki i usług turystycznych. Odnowiona została bogato zdobiona elewacja budynku. Zmieniono układ klatki schodowej z dwubiegowej na trójbiegową z wprowadzeniem wewnętrznej platformy dźwigowej dla osób z niepełnosprawnościami, na wszystkich kondygnacjach. Wykonano zupełnie nowe instalacje, zgodnie z obowiązującymi przepisami wraz z dostosowaniem do obecnego układu funkcjonalnego.
We wnętrzu nie zachowały się elementy zabytkowego wystroju poza oryginalną stolarką drzwiową i elementami zwieńczenia otworów drzwiowych zdobionymi bogatym ornamentem okuciowym i roślinnym w pomieszczeniach na I piętrze. Częściowo drzwi i okna zostały poddane renowacji, pozostałe wymieniono na nowe. Kolorystyka drzwiowa, okienna i elewacji wykonana została na podstawie konserwatorskich prac odkrywkowych.
Zmianie uległ teren wokół willi. Powstały nowe ścieżki, strefa wypoczynku, miejsca postojowe, oświetlenie zewnętrzne, wiata śmietnikowa. Wykonano liczne nasadzenia oraz posiano trawę.
W odnowionej przestrzeni piwnic i na parterze powstały sale spotkań i konferencyjne, natomiast na drugim piętrze mieszczą się sale wystawowe, ekspozycyjne oraz pokoje biurowe.
W zabytkowej willi będzie się mieścić Polsko - Niemieckie Transgraniczne Centrum Dziedzictwa Naturalnego i Kulturalnego Regionu Doliny Środkowej Odry, które będzie promować walory turystyczne, kulturowe, architektoniczne, krajobrazowe i naturalne po stronie polskiej i niemieckiej. To miejsce, które ma skupiać animatorów kultury, rękodzielników, wytwórców produktów regionalnych oraz budować ich bazę, aby mogli dzielić się swoimi umiejętnościami i wymieniać doświadczenia. To również miejsce, w którym realizowane będą polsko-niemieckie warsztaty i spotkania promujące Region Doliny Środkowej Odry. Obiektem zarządzać będzie Biblioteka Publiczna MiG Dębno im. Antoniego Dobrowolskiego.
W ramach projektu tożsame centrum powstało po stronie niemieckiej w Landhof Liepe.
